TEKSTİL TESTLERİ

Haslık Testleri

Haslık, tekstil sektöründe kullanılan bir terimdir. Kısaca sektörde üretilen malzemelerin üzerindeki boyar maddelerin, üretim ve kullanım aşamalarında karışılaştığı çeşitli etkenlere karşı gösterdiği direnç olarak tanımlayabiliriz.

Haslıklar, boyar maddelerin uygulandığı tekstil ürününün özelliklerine ve bunun yanında ışık,su ,ter gibi diğer etkenlere bağlı olarak farklılık gösterirler. Mesela bazı tekstil ürünlerinin yıkamaya karşı haslık değeri düşük olurken, kuru temizlemeye karşı haslık değeri yüksek olabilir. Bu durum, tekstil ürününde kullanılan boyar maddelere, boyanma yöntemlerine ya da elyaf cinsine bağlı olabilir.

Esas olarak bir tekstil ürününün haslıkları şu faktörlere bağlıdır:
Kullanılan boyar maddelerin özellikleri
Tekstil ürününe uygun boyar madde seçimi
Lifler ile boyar madde molekülleri arasındaki bağların çeşidi ve sayısı
Boyama ve baskı işlemleri sonrasında ütünün bitim işlerinin doğru ve yeterli olarak yapılıp yapılmamış olması
Tekstil ürünlerinin haslığı, ürünlerin kalitesini gsötermesi bakımından çok önemli bir özelliktir.
Çok çeşitli haslıklar bulunmaktadır ve bunlar genel olarak iki grupta toplanmaktdır: üretim sırasında olması istenilen haslıklar ve kullanım sırasında olması istenen haslıklar.
Gerek ürünlerin üretimi sırasında ve gerekse kullanımı sırasında, tekstil ürünlerine haslık testleri yapılmaktadır. Bu test sonuçları ürünlerin kalitesini belirlerken aynı zamanda ürünlerin dış etkenlere karşı dayanma gücünü de göstermiş olmaktadır. Bunun yanı sıra haslık testleri, tekstil ürünlerinin kullanım ve bakım özelliklerinin tespit edilmesi amacı ile yapılmaktadır.


Haslık testleri yapılırken, renkli ürün örneklerinin aynı ortamda bulunan diğer malzemelere karşı tutumunun tespit edilmesi için farklı materyallerden refakat kumaşları kullanılmaktadır. Testler sırasında bu refakat kumaşları, test edilecek ürün örneğine dikilerek kullanılmaktadır. Bu kumaşlar, pamuk, yün, keten, viskon, akrilik, polyester ya da poliamid gibi ipliklerden dokunmuş ve ilgili standartlarla belirlenmiş sıklık ve gramajlarda olan kumaşlardır.
Ulusal veya uluslararası akreditasyon kuruluşlarından, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardı esaslarına uygun şekilde akredite olan laboratuvarlar tarafından gerçekleştirilen haslık testlerinde bir değerlendirme standardı sağlamak amacı ile skalalar oluşturulmuştur. Bu skalalar gri skala ve mavi skala olarak iki gruptur ve şu standartlarla belirlenmiştir.


Solma değerlendirmesinde kullanılan gri skala: TS 423-2 EN 20105-A02 Tekstil - Renk haslığı tayin metotları - Bölüm A02 - Solmanın değerlendirilmesinde gri skalanın kullanılması
Lekeleme değerlendirmesinde kullanılan gri skala: TS 423-3 EN 20105-A03 Tekstil - Renk haslığının tayini metotları - Bölüm A03: Renk akmasının değerlendirilmesinde gri skalanın kullanılması
Işık haslığı değerlendirmesinde kullanılan mavi skala
Mavi skala, tekstil ürünlerinin ışık haslığını değerlendirmek için kullanılmaktadır. Gri skala ise, ışık haslığı dışında kalan diğer bütün haslık değerlendirmelerinde kullanılmaktadır.
Kullanım haslığı, tekstil ürününün kullanımı sırasında ürünün maruz kalacağı etkilere karşı muhavemetini ifade etmektedir. Ürünlerin estetik, görünüm ve zevke uygunluk özellikleri, o ürünün satışı üzerinde etkilidir. Bu nedenle yapılacak haslık kontrolleri, ürün kalitesini belirleyen önemli bir çalışmadır. Belli başlı kullanım haslıklarına ter, su, kuru temizleme, ütü, ışık, sürtme, yıkama ve çekmezlik haslıkları örnek gösterilebilir.
Akredite laboratuvarlarda yapılan temel haslık testleri şunlardır:
Yıkama haslığı
Oksidatif ağartıcı ile yıkama haslığı
Kuru temizleme haslığı
Ter haslığı
Su haslığı
Su damlatma haslığı
Sürtme haslığı
Işık haslığı
Hava şartlarında ışık haslığı
Solvent haslığı
Terli ışık haslığı
Klorlu ağartma haslığı
Klorsuz ağartma haslığı
Deniz suyu haslığı
Havuz suyu haslığı
Kuru ısı haslığı
Sıcak pres haslığı
Yanmış gaz duman haslığı
Frosting haslığı
Tükürük haslığı
Fenolik sararma haslığı
Depolamada boya transferi haslığı
Paslanma dayanımı haslığı
PVC haslığı
Ozon haslığı
Boyar madde transferine karşı renk haslığı
Alkali damlatma haslığı
Asit damlatma haslığı
Buhara karşı renk haslığı

Analizler
Alkali Damlatma Haslığı
Asit Damlatma Haslığı
Boyar Madde Transferine Karşı Renk Haslığı
Buhara Karşı Renk Haslığı
Deniz Suyu Haslığı
Depolamada Boya Transferi Haslığı
Fenolik Sararma Haslığı
Frosting Haslığı
Hava Şartlarında Işık Haslığı
Havuz Suyu Haslığı
Işık Haslığı
Klorlu Ağartma Haslığı
Klorsuz Ağartma Haslığı
Kuru Isı Haslığı
Kuru Temizleme Haslığı
Oksidatif Ağartıcı İle Yıkama Haslığı
Ozon Haslığı
Paslanma Dayanımı Haslığı
PVC Haslığı
Sıcak Pres Haslığı
Solvent Haslığı
Su Damlatma Haslığı
Su Haslığı
Sürtme Haslığı
Ter Haslığı
Terli Işık Haslığı
Tükürük Haslığı
Yanmış Gaz Duman Haslığı
Yıkama Haslığı

WhatsApp