2014 yılında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Türk Gıda Kodeksi Zeytinyağı ve Pirina Yağı Analiz Metotları Tebliği (Tebliğ no: 2014/53) çıkarılmıştır. Bu tebliğ, zeytinyağı ve pirina yağlarının resmi denetimleri sırasında uygulanacak analiz yöntemlerini açıklamaktadır. Söz konusu tebliğin Gerçek ve Teorik ECN 42 Trigliserid İçeriği Arasındaki Maksimum Farkın Tayini başlıklı ekinde (Ek 14), ECN42 farkı tayin yöntemi de bulunmaktadır. Bu yöntem, zeytinyağı bileşiminde bulunan eşdeğer karbon sayısı 42 olan triaçilgliserollerin (TAGs) şu iki değerinin mutlak farkını esas alarak zeytinyağının saflığını belirlemeye dayanmaktadır:
• ECN42HPLC: Yüksek performanslı sıvı kromatografisi yöntemi (HPLC) ile elde edilen deneysel değeri
• ECN42Teorik: Yağ asidi kompozisyonundan hesaplanan teorik değeri
Triaçilgliseroller (TAGs), yağ asitlerinin gliserol esterleridir, yani yağın dokularda depolanan şeklidir. Kolesterol düzeyine bağlı olarak kanda TAG değerinin yükselmesi, yüksek kalp ve damar hastalığı riskinin bir göstergesidir.
Tohum yağlarının tespiti, yani ECN42 farkı yöntemi, zeytinyağı ve pirina yağlarında bulunan az miktarda tohum yağı varlığını varlığını tespit etmek için uygulanmaktadır. Bu tohum yağı linoleik asit bakımından zengindir.
Zeytinyağının saflık kriterleri arasında, bağıl yoğunluk, sabunlaşma sayısı, iyot sayısı, trans yağ asitleri ve mumsu maddeler yanında gerçek ve teorik ECN42 arasındaki farkın yüksekliği de bulunmaktadır.
Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal gıda analizleri kapsamında yağ asitleri kompozisyonu hariç olmak üzere tohum yağlarının tespitine, yani ECN42 farkının belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalarda ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara ve test yöntemlerine uyulmaktadır. Bu konuda esas alınan standart şunlardır:
• TS 342 Yemeklik zeytinyağı - Muayene metotları
Bu standart, sadece yemeklik olarak kullanılan natürel, rafine ve karma zeytinyağları ile pirina ve karma pirina yağlarının muayene yöntemlerini kapsamaktadır. Diğer yemeklik bitkisel yağların muayene yöntemlerini kapsamamaktadır.