Amonyak azotu, yüzey sularının ve yeraltı sularının içeriğinde değişik konsantrasyonlarda bulunmaktadır. Amonyak, sularda mikrobiyolojik bir aktivite sonucu meydana gelmektedir ve suların kirliliğinin kimyasal bir belirtisi olarak kabul edilmektedir. Sularda amonyak bulunduğu tespit edildiği takirde, suyun kullanım amacının tespit edilmesi ve ve amonyağın giderilmesi amacı ile amonyak miktarı tayin edilmektedir. Kantitatif amonyak tayini yönteminde fotometrik sistem kullanılmaktadır. Su örneğine potasyum ve sodyum tartarat çözeltisi ve nessler ayıracı ilave edilerek spektrofotometrede gerekli dalga boyunda ölçüm yapılmakta ve konsantrasyon belirlenmektedir.
Azot ve azotlu maddeler çevre kirlenmesi açısından çok önemlidir. Hava ve suların kirlenmesi ve katı atıkların yönetiminde, azotlu maddeler her zaman ilk aranması gereken kirlilik unsurları olmaktadır. Azot elementi, doğal döngüsü olan ve bakteriler tarafından tüketilerek ya da kimyasal yollardan değişik oksidasyon aşamalarında farklı bileşikler oluşturabilen bir maddedir. Bütün canlı hücrelerin üremeleri ve yaşamaları için gerekli bir besin maddesidir.
Azot, amino asitlerle birlikte, bunlardan türeyen proteinler başta olmak üzere, nitro, amin ve amid bileşikleri gibi bazı organik maddelerin yapısına giren bir elementtir.
Kullanma ve içme sularında, yüzeysel sularda ya da kirlenmiş su kütlelerinin içinde bulunan organik ve inorganik azotlu bileşiklerin tespit edilmesi birçok yönden önem taşımaktadır. Herşeyden önce içme suyunda amonyağın görülmesi, bu suya kanalizasyon karıştığının temel göstergesidir.
Azot döngüsü içinde amonyak azotu zamanla azalmaya başlar, ancak buna karşılık nitrit ve nitrat artmaya başlar.
Laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında
amonyum azotu (Amonyak) miktarını tayin çalışmaları da yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından hazırlanan standartlara uyulmaktadır. Aşağıda bu standartlardan birkaçı verilmiştir:
TS 5874 Suyun analiz metotları - Amonyum tayini - Potansiyometrik metot
TS 5868 Suyun analiz metotları - Amonyum tayini - Destilasyondan sonra titrimetrik metot
TS 7159 Suyun analiz metotları - Amonyum tayini - 1. kısım: Manuel spektrofotometrik metot