Organoleptik özellikler, gıda ürünlerinin insanın duyu organlarını uyaran özellikleridir. Yani gıdaların tadı, kokusu, rengi ve görünüşü, oganoleptik özellikleridir.
Gıdaların kaliteli olması, gıdaların insanların tercihinde önemli rol oynayan karakteristik özellikleridir. Bu özellikler ayrı ayrı ölçülüp kontrol edilebilir ve benzer gıdaları diğerlerinden ayırt etmeye yarar. Gıda sektöründe, ürünlerin istenilen kalitede olup olmadığının ölçülmesi ve değerlendirilmesi ve bu ürünlerin tüketicilere ulaşmasına kadar her aşamanın kontrol edilmesi önem taşımaktadır.
Gıda işletmelerinde standart ve kriterlerin oluşturulması, üretim hazırlıklarının yapılması, üretim faaliyetleri ve uygun üretimin belirlenmesi ve gelişimi için planlama yapılması aşamalarında kalite kontrol ölçüm teknikleri kullanılmaktadır. Bu teknikler arasında kimyasal, fiziksel ve mikrobiyolojik teknikler yanında duyusal değerlendirme yöntemleri de önemli bir yer tutmaktadır.
Gıdaların duyusal karakteristikleri, tüketicilerin görme, dokunma, tat alma ve koklama duyuları ile değerlendirdikleri kalite özellikleridir. Bunlara organoleptik özellikler denmektedir.
Gıdaların görünüşü, tüketici açısından ilk etkiyi oluşturan ve karar vermesini sağlayan en önemli duyusal kalite özelliğidir. Kalite kontrol için önce gıdanın rengine bakılır. Eğer renk olumlu bir etki bırakmıyorsa gıdanın aroması ve besin değerleri iyi olsa bile gıda olumsuz değerlendirilir. Gıdalardaki renk değişimi, gıdaların dokusunu ve tadını doğrudan etkiler. Mikroorganizmaların aktivitesi renk değişimi ile birlikte oluşur.
Gıdalardaki başlıca fiziksel şekil özellikleri, boyut ve şekil, yüzey dokusu ve görsel kıvamdır.
Çeşitli gıdalarda organoleptik analizler kapsamında tat, koku, renk ve görünüş özelliklerini tayin etmeye yönelik analizler, yetkili laboratuvarlarda fiziksel analizler kapsamında yapılmaktadır.
Gıdanın güvenilir ve kaliteli olmasını sağlayan özelliklerden herhangi birinin eksik olması, gıdanın bütünlüğünü bozmakta ve çoğu zaman çeşitli hastalıklara neden olmaktadır. Gıda güvenliğini ve insan sağlığını kollayan laboratuvarlar, bünyesinde bulunan gelişmiş araç ve gereçler ve deneyimli çalışanlar ile hizmet vermektedir.