ÇEVRE ANALİZLERİ

Yağ ve Gres Tayini

Çevre mühendisleri açısından, evsel ve sanayi atıklarının ve çamurların yağ ve gres içerikleri, bu tip maddelerin toplanmasında ve arıtılmasında çok fazla önemlidir. Gres suda kolay çözülen bir yağ değildir. Bu özelliği yüzünden atıkların borularda nakledilmesi, biyolojik arıtma ünitelerinde parçalanması ve alıcı ortamlara verilmesi oldukça karmaşık bir işlemdir.
Arıtma tesislerinde, ön çökeltim tanklarında köpük halinde ayrılan gres içeren maddeler, çökelen diğer katı maddeler ile birlikte uzaklaştırma ünitelerine aktarılır. Et, bitkisel yağ ve margarin sektörlerinden gelen atıklar yüksek gres içeriklidir ve bunlarda köpük problemi çok fazladır. Bu nedenle bu tip atıkların doğrudan evsel kanalizasyon sistemlerine verilmesi doğru değildir. Yüksek gres içeriği olan arıtma çamurunun vakum ile filtre edilmesi de çok güçtür.
Çökeltim tanklarından kolayca uzaklaştırılamayan gres içeren maddeler, su içinde ince partiküller şeklinde dağınık durmaktadır. Aktif çamur tesislerinde gresli maddeler genelde gres kürecikleri içine birikir.
Aslında gres türü maddelerin hepsi, yağlı bir görünüme sahiptir ve atıkların tasfiye edilmesinde gresin yarattığı problemleri aynen yansıtırlar.
Yakın zamana kadar çözücü olarak kloroform, dietileter ve benzer maddeler kullanılıyordu. Ancak bugün bunlar artık kullanılmamaktadır. Bugün yağ ve gres tayininde daha çok hegzan ve freon çözücüler kullanılmaktadır.
Yağlar, organik asitlerin alkoller ile yaptıkları kimyasal bir bileşiktir ve yağlar ve gresler genelde birlikte anılmaktadır. Birbirlerine benziyor olsalar da gresin içinde, ezilme ve aşırı ısınma gibi yıpranmalara karşı dayanıklı olması için bir miktar yoğunluğunu artıracak maddeler bulunmaktadır.
Laboratuvarlar tarafından gres tayini için uygulanan yöntemler çok fazla hassas ve doğru görünmemektedir. Yine de toprak ve arıtma çamuru ölçümleri kapsamında yapılan yağ ve gres ölçümlerinde SM 5520 E-F ekstraksiyon sonrası silika jel yöntemine uyulmaktadır.

WhatsApp