Fenol, boyacılıkta ve bazı plastik maddelerin ve ilaçların yapımında kullanılan, genelde maden kömürü katranından üretilen, benzenin oksijenli türevi olan bir maddedir. Fenoller ve alkoller biçimsel yönden birbirlerine benzemektedir, ancak kimyasal tepkimeleri büyük oranda farklıdır. Fenoller suda asit özelliği göstermektedir.
Benzenin hidroksi türevleri olan fenollar evlerde veya sanayi tesislerinde ortaya çıkan atıksularda, doğal sularda ya da içme suyu temini amacı ile kullanılan su havzalarında bulunabilmektedir. Bu suların temiz olması için yapılan klorlama çalışmaları, suda kokulu ve hoş olmayan bir tada sahip klorofenollerin oluşmasına neden olmaktadır.
Yetkili laboratuvarlar tarafından, fenol tayini için bir takım yöntemler uygulanmaktadır. Atıksularda bulunan fenoller, biyolojik ve kimyasal oksidasyon ile kısa sürede ayrışabilirler. Bu nedenle numune alındıktan sonra en geç dört saat içinde ölçümlerin yapılması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Hemen ölçüm yapılamayacaksa alınan numuneler, uygun koşullarda en fazla 24 saat saklanabilir. Atık sulardan numune alınırken laboratuvarlar, TS EN ISO 5667-3 Su kalitesi - Numune alma -Bölüm 3: Su numunelerinin muhafaza, taşıma ve depolanması için kılavuz standardına uygun hareket etmektedir.
Bir su numunesinde bulunan çeşitli fenolik bileşiklerin göreceli miktarlarını bulmak mümkün değildir. Bu yüzden su numunesinde bulunan fenolik bileşikler fenol olarak tanımlanmaktadır. Fenol, numunede mevcut fenolik bileşiklerin minimum konsantrasyonunu ifade etmektedir.
Sanayi atıklarında fenol ve fenol türevlerine oldukça sık rastlanmaktadır. Fenoller zehirli olduklarından bütün canlılara zarar verirler. Suda fenol olduğu koku ve tad olarak anlaşılır. İçinde fenol olan suların içilmesi insan vücudunda rahatsızlıklara yol açar. Fenolik bileşenleri, fiziksel, kimyasal ve biyolojik bazı yöntemlerle gidermek mümkündür.
Ulusal ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarında aldıkları yetkiye dayanarak bu hizmetler veren laboratuvarlar, ölçme ve değerlendirme çalışmalarında Türk Sstandartları Enstitüsü tarafından yayınlanan standartları esas almaktadır.